Vết thâm mụn và hiện tượng tăng sắc tố sau viêm
Có ai chưa từng 1 lần trong đời trải qua tình trạng sống chung với “mụn”. Nếu mụn làm bạn đau lòng thì vết thâm sau mụn cũng làm bạn đau đầu không kém. Bạn đã hiểu đúng về vết thâm mụn chưa. Cùng theo dõi nhé!
1. Sinh lý viêm và cơ chế tự chữa lành của da
Chu kỳ phục hồi và tái tạo tự nhiên của da
Sự thật về làn da
Sinh lý viêm và cơ chế tự bảo vệ
Viêm là 1 phản ứng phức tạp của cơ thể, khởi phát khi tế bào bị tổn thương được gây nên bởi các tác nhân hư vi khuẩn, virut hay các yếu tố khác (vết thương). Viêm biểu thị bằng các triệu trứng nhằm đưa ra những cảnh báo và cố gắng đưa cơ thể trở về trạng thái cân bằng trước khi bị viêm. Tuy nhiên, khi đáp ứng viêm không đủ hoặc gia tăng quá mức, nó có thể gây hại cho cơ thể như tổn thương các mô lành, rối loạn chức năng, đau đớn…
Diễn biến của quá trình viêm
2. Vết thâm và hiện tượng tăng sắc tố do viêm
Tăng sắc tố do viêm là gì?
Tăng sắc tố do viêm (post-inflammatory hyperpigmentation – PIH), là những đốm sậm màu xuất hiện sau khi mụn, vết thương đâng được chữa lành. Trong khuôn khổ bài viết này, chúng ta chỉ đề cập đến vết thâm sau mụn, viêm da, dị ứng hay gọi đơn giản là vết thâm mụn.
Hầu hết những người bị mụn đều có hiện tượng tăng sắc tố ở những mức độ khác nhau. Vết thâm thường là 1 vùng da tối màu hơn hẳn vùng da xung quanh. Sự đổi màu này có thể từ hồng đến đỏ, tím, nâu hoặc đen.
PIH là kết quả của việc sản xuất quá mức melanin hoặc sự phân tán sắc tố không đều sau viêm da, mụn, dị ứng. PIH chỉ có ở lớp biểu bì, nơi có sự gia tăng sản xuất và chuyển melanin từ tế bào sinh sắc tố sang tế bào sừng.
Cơ chế
Quá trình viêm kích thích sản sinh các chất như cytokine, chemokine…và các chất trung gian gây viêm, các chất oxy hóa được giải phóng trong quá trình viêm. Chúng làm gia tăng hoạt động của các tế bào sắc tố biểu bì làm giải phóng một lượng cực lớn sắc tố melanin.
Tăng sắc tố do viêm và vết thâm mụn
Tăng sắc tố do viêm thường mờ dần, và hoàn toàn có thể biến mất theo thời gian, thậm chí không cần điều trị. Tuy nhiên, có thể mất từ 3 – đến 24 tháng, trong một số trường hợp có thể mất nhiều thời gian hơn. Lý do, lượng melanin dư thừa quá mức vẫn còn tồn tại ngay cả sau khi vết thương đã lành hoàn toàn.
3. Các giai đoạn tự chữa lành của da
Giai đoạn kiểm tra
Máu đông lại và cùng với protein sợi (tơ huyết), dính vào vết thương tạo thành các vảy. Nhóm tế bào bạch cầu (Leucocytes) và các đại thực bào loại bỏ và chống lại vi khuẩn, vi sinh vật. Các đại thực bào cũng kích thích sự hình thành mới của các mạch máu và mô. Các nguyên bào sợi nhanh chóng nhân lên, giúp chữa lành vết thương.
Giai đoạn làm đầy
Mô hạt mới hình thành lấp đầy trong lòng vết thương; nguyên bào sợi bám vào mạng lưới sợi tơ huyết còn lại và di chuyển từ các mép của vết thương vào chính giữa vết thương. Tại đây, chúng hình thành các sợi collagen, một thành phần quan trọng của mô liên kết da. Theo cách này, nguyên bào sợi đóng một vai trò quan trọng trong việc đẩy nhanh quá trình hình thành mô mới.
Giai đoạn chữa lành
Các sợi collagen trưởng thành, tạo thành một mạng lưới kéo các cạnh của vết thương lại với nhau. Mô hạt chuyển thành mô sẹo. Các tế bào biểu mô trải khắp bề mặt vết thương. Tế bào sừng tạo thành lớp biểu bì mới và hoàn thành quá trình chữa lành. Tuy nhiên, trong các vết thương mãn tính, quá trình này bị gián đoạn, ngăn vết thương lành lại.
4. Vết thậm mụn và các ghi nhớ khi điều trị
Tăng sắc tố sau viêm và sẹo mụn
Vết thâm sau viêm thường được gọi là “sẹo giả”. Mặc dù, nó để lại dấu vết trên da trong một khoảng thời gian, nhưng nó không thực sự làm hỏng các tế bào mô da, các tuyến mồ hôi, tuyết nhờn và nang lông.
Sẹo mụn thực sự xảy ra khi có sự mất mô (sẹo lõm) hoặc sự phát triển quá mức của mô (sẹo lồi).
Nếu giai đoạn làm đầy da gặp 1 vấn đề gì đó, bạn có thể bị sẹo lõm hoặc sẹo lồi, thậm chí còn là các vết sạm nám da thay vì chỉ là các vết thâm mụn có thể tự hết.
Do đó, cần phải can thiệp vào quá trình tự chữa lành này với mục đích giảm thiểu tối đa các “vấn đề” vừa nêu đồng thời tăng tốc độ và rút ngắn thời gian làm mờ các vết thâm.
Những sai lầm khiến vết thâm mụn lâu hết
Không đủ kiên nhẫn
Hãy kiên nhẫn. Các vết thâm mụn cần thời gian để mờ dần, bất kể bạn chọn phương pháp điều trị nào. Hãy suy nghĩ về các tháng chứ không phải tuần. Do đó, bạn nên tránh xa các giải pháp dưỡng trắng cấp tốc. Nó chỉ hại da bạn mà thôi.
Lựa chọn sai phương pháp điều trị
Các phương pháp phổ biến được áp dụng là:
- Thuốc kê toa.
- Điều trị tại chỗ: sử dụng kết hợp hoặc đơn độc các loại thuốc bôi ngoài da.
- Kỳ lột da bằng hóa chất.
- Các liệu pháp vật lý dưới dạng laser hoặc các nguồn ánh sáng xung mạnh.
- Tránh, bảo vệ, hạn chế tiếp xúc với tia cực tím.
- Bổ sung nhóm chất chống có khả năng chống oxy hóa.
Hãy nhớ rằng, không có 1 giải pháp đơn lẻ nào là toàn diện để điều trị và làm mờ các vết thâm mụn.
Đối với các tổn thương sâu hơn hoặc đã tồn tại trong một thời gian dài, việc kết hợp nhiều biện pháp là điều cần thiết.
Đọc thêm:
Các biến chứng trong quá trình điều trị
Hãy ghi nhớ, vết thâm mụn có thể tiến triển thành những vết nám, đốm nâu vĩnh viễn. Hoặc làm trầm trọng tình trạng sạm nám hiện có.
Và, hầu hết các phương pháp điều trị có thể gây kích ứng hoặc các tác dụng phụ không mong muốn. Hãy cảnh giác với tình trạng khô, đỏ và kích ứng quá mức. Điều này có thể tự kích hoạt sự gia tăng các vết thâm. Khiến chúng không giảm mà còn nặng nề hơn ban đầu.
Mẹo điều trị vết thâm sau mụn
Hãy hình dung trước các phản ứng phụ khi bạn áp dụng bất kỳ 1 phương pháp điều trị nào. Khi nào sẵn sàng đối mặt với chúng, bạn hãy bắt đầu. Và bằng cách nhanh nhất có thể. Đừng chậm trễ.
Bác sĩ của bạn có thể giúp xác định phương pháp điều trị nào, sẽ hiệu quả nhất cho bạn.
Hãy chọn 1 quy trình chăm sóc da đặc biệt trong suốt thời gian điều trị mụn và dưỡng trắng da giúp mờ vết thâm.
- Tập trung vào làm sạch.
- Đừng quên kem chống nắng.
- Lựa chọn các sản phẩm chăm sóc dịu nhẹ.
- Ưu tiên sản phẩm chứa thành phần kháng viêm, sản phẩm chuyên biệt cho da mụn
- Hạn chế mỹ phẩm trang điểm.
- Tránh đồ ăn ngọt, cay, nóng.
- Tăng cường rau xanh, vitamin và không thức khuya.
Kết luận:
Mụn và vết thâm cần được kiểm soát và được điều trị, tất nhiên. Khi bạn đã sẵn sàng để bắt đầu, bạn có rất nhiều lựa chọn, nhưng chúng sẽ làm bạn bối rối. Hãy gửi ngay yêu cầu tư vấn cho serum NNO VITE nếu bạn có thắc mắc nhé!
